Każdy z nas – przynajmniej raz w życiu miał do czynienia z wystąpieniem publicznym. Już w szkołach od najmłodszych lat, nauczyciele starają się dawać uczniom możliwości takich wystąpień – czy to recytacja wiersza, czy przedstawienie teatralne. Jednak, nawet jeżeli skorzystaliśmy w wieku szkolnym z kilku takich okazji, profesjonalne przemawianie do grona dorosłych ludzi to zgoła całkiem odmienna kwestia. To, z jaką częstotliwością musimy przemawiać publicznie, zależy w głównej mierze od rodzaju wykonywanego zawodu. Szkoleniowcy, trenerzy, nauczyciele, to grupa ludzi, dla których przemawianie to chleb powszedni. W każdym innym zawodzie jednak, może zajść potrzeba wygłoszenia przemówienia – na przykład handlowcy, czy menedżerowie, zapewne często muszą wdrażać szkolenia dla pracowników. Niekiedy konieczne jest przeprowadzenie zebrania lub wideokonferencji. Niezależnie od tego, czy przemawiamy do 20 czy do 200 osób, warto wypracować sobie pewne umiejętności, które będą składały się na charyzmę przemawiającego, a są to między innymi:
- umiejętność wzbudzania zainteresowania wśród słuchaczy;
- utrzymywanie uwagi słuchaczy
- przytaczanie odpowiednich argumentów
- umiejętność zapanowania nad lękiem
Istnieje wiele sposobów na to, by pokonać lęk przed wystąpieniem publicznym, jednak trzeba w to włożyć dużo pracy – praktyka przed lustrem, obserwowanie mimiki swojej twarzy przy przemówieniu oraz gestykulacji, ćwiczenie modulacji głosu, ćwiczenie oddechu, emisja głosu, praktykowanie technik profesjonalnego przemawiania. To wszystko z pewnością przełoży się na jakość wystąpienia oraz na zdobycie posłuchu u zgromadzonych osób. Z drugiej strony istotne jest rzetelne przygotowanie tematu. Chcąc opanować stres musimy również uświadomić sobie specyfikę pracy z innymi ludźmi, a zwłaszcza to, że lekka trema pojawia się zawsze przed wystąpieniem – wręcz jest pożądana, pobudza pracę mózgu. Stres w umiarkowanym stopniu jest wskazany, nie możemy jednak pozwolić, aby nami zawładnął.
Obawa przed wystąpieniami publicznymi bierze się z faktu, że dążymy do perfekcji. Boimy się najdrobniejszej omyłki bądź tego, że nie będziemy potrafili odpowiedzieć na pytanie uczestników. Nawet najbardziej doświadczeni i perfekcyjnie przygotowani prelegenci wiedzą, że mogą usłyszeć pytanie, na które nie znają odpowiedzi. Nie warto brnąć w nieznane, próbując udawać, że jednak znamy odpowiedź. Słuchacze też są ludźmi i są wyrozumiali – wystarczy powiedzieć, że na pytanie nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć w tej chwili. Nie wszystkim przypadnie do gustu nasze przemówienie – jeżeli będziemy chcieli zaangażować uczestników, zapewne nie każdemu to się spodoba, z kolei innych nie usatysfakcjonuje bierna mowa. Faktem jest również, że nasze argumenty przekonają część zgromadzonych ludzi, a innych nie. Nie możemy odbierać tego, jako porażki – jest to naturalne. Niezgoda niektórych uczestników może ożywić całe przedsięwzięcie, wywołać intelektualną dyskusję – doświadczeni mówcy potrafią wykorzystać takie sytuacje.
Jak pokonać lęk i przeprowadzać ciekawe wystąpienia publiczne? Szkolenie organizowane przez grupę-kreatywną, trwające dwa dni, nauczy cię lub twoich pracowników, najważniejszych zasad i technik, pomocnych dla początkujących jak i zaawansowanych oratorów. Poniżej z kolei przytoczymy kilka wskazówek. Przede wszystkim, aby pokonać strach, należy dokładnie określić jego przyczynę. Zastanówmy się czego boimy się najbardziej – tego, że treść naszego wystąpienia może być niezrozumiała, czy może tego, że ktoś sprzeciwi się naszej argumentacji? Niezależnie od przyczyny strachu, warto wyobrazić sobie sytuację, w której faktycznie dochodzi do zdarzeń, będących przyczyną naszego lęku. Rzeczowa ocena sytuacji, pozwoli nam stwierdzić, że nawet jeśli stanie się „to najgorsze” – nie będzie to miało takich negatywnych skutków, jak nam się wydaje.
Przede wszystkim jednak, aby pokonać lęk przed wystąpieniami publicznymi trzeba bardzo dużo praktykować. Jeżeli bardzo boimy się wystąpień, powinniśmy właśnie jak najczęściej – na przekór sobie samemu – angażować się w możliwość przeprowadzenia wystąpienia – czy to będzie szkolenie wewnętrzne czy inna forma. Wielokrotne wystąpienie publiczne pozwolą dojść do takiego momentu, kiedy problemy które pojawiały się wcześniej (jąkanie, gubienie wątku, inne widoczne oznaki stresu) znikną, a my sami, przemawiając, będziemy czuli się jak ryba w wodzie. Na początek, można zaangażować rodzinę i przyjaciół i ćwiczyć przemówienia przed nimi.
Oto garść porad, które pozwolą ci przygotować się do wystąpienia publicznego:
- zacznij ćwiczyć przemówienie już na kilka dni przed – spróbuj zaangażować w to, na przykład członków rodziny lub mów do lustra. Spróbuj powtórzyć przemówienie w drodze do pracy, na spacerze, podczas porządków czy innych domowych czynności
- jeżeli zrobisz błąd w trakcie próby przemówienia – na spokojnie zacznij jeszcze raz od początku
- staraj się jak najczęściej zabierać głoś w sprzyjających okolicznościach – w gronie rodzinnym czy w gronie kolegów z pracy – z czasem będziesz czuł się coraz pewniej
- rzetelnie przygotuj wystąpienie – świadomość tego, że nasza prezentacja jest przygotowana bardzo dobrze, zawiera merytoryczne, angażujące słuchaczy treści, zmniejsza poziom lęku. Zwróćmy uwagę na to czy nas samych ten temat angażuje, podczas przemówienia – pokażmy to swoją postawą. Można także zapytać o zdanie bliskich
- dobrym pomysłem jest nagrywanie prób przemówienia na dyktafon, po czym odsłuchanie i przeanalizowanie rzeczy takich jak: tempo mówienia, odpowiednia intonacja, pauzy w odpowiednich momentach, modulacja głosu i inne. Czynność można powtórzyć kilkakrotnie – będziemy mogli „usłyszeć”, że nabieramy wprawy
- szukajmy wzorów – jeżeli pozwalają nam na to okoliczności, uczęszczajmy na wystąpienia mówców, obserwujmy ich zachowanie, sposób działania, wyciągajmy wnioski. Można również poszukać i obejrzeć filmiki w internecie z godnymi naśladowania przemowami
- ciekawostka – w nauce panowania nad stresem przed wystąpieniem publicznym może pomóc joga! Równie ważne są ćwiczenia oddechowe (mające zastosowanie właśnie w jodze). Podstawowe ćwiczenie oddechowe to: licząc do sześciu bierzemy powoli wdech, zatrzymujemy wdech licząc do trzech, następnie powoli wypuszczamy znów licząc do sześciu. Liczbę sekund można zwiększać przy każdym oddechu – na przykład pierwsza tura ćwiczenia to wdech i wydech na sześć sekund, kolejna na siedem – i tak dalej aż dojdziemy do granicy naszej możliwości. Ćwiczenie te dobrze jest wykonać tuż przed rozpoczęciem przemówienia.
Istnieje jeszcze wiele innych zagadnień, ćwiczeń i technik które będą pomocą każdemu, kto przeprowadza wystąpienia publiczne – szkolenie, które organizujemy jest też między innymi po to, by móc zarówno w teorii jak i praktyce poznać tajniki profesjonalnego przemawiania. Na szkoleniu będzie można zapoznać się z ćwiczeniami i praktykami, które pomogą stawać się coraz lepszym mówcą. Opowiemy także jakie są możliwe wyjścia, kiedy dojdzie podczas przemówienia do tak zwanej „wpadki” – co zapewne frapuje wielu z was. Pokażemy ci jak korzystać z własnego ciała, jakiego rodzaju mimiki i gestykulacji używać i jaki to ma wpływ na słuchaczy, nauczymy cię technik wzbudzania i podtrzymywania zainteresowania.
Podsumowując, aby doskonalić się w roli oratora i pokonać lęk, polecamy:
- regularnie praktykować przemawianie – w domu, przed lustrem, przed znajomymi i rodziną, w trakcie spacerów czy innych codziennych czynności
- starać się brać czynny udział w dyskusjach – w rodzinie, w gronie pracowników, itd.
- wykonywać ćwiczenia oddechowe
- szukać wzorów do naśladowania i obserwować profesjonalnych mówców
- uczestniczyć w szkoleniach dotyczących wystąpień publicznych
- rzetelnie przygotowywać materiały do własnych przemówień
Jak w każdym zajęciu, także i w rozwijaniu własnego warsztatu oratorskiego ważna jest systematyczność – powtarzamy to z dużym naciskiem. Ćwiczyć, ćwiczyć i jeszcze raz ćwiczyć. Co konkretnie – dowiesz się na szkoleniu, najważniejsza jednak jest regularność.
